Bolące stawy to nie tylko problem emerytów i rencistów, z tą dolegliwością spotyka się również wielu młodych ludzi. Choroby stawów są zazwyczaj bardzo dokuczliwe oraz bolące i nigdy nie można ich ignorować, gdyż mogą ograniczać naszą sprawność fizyczną. Kiedy zauważymy i odczujemy jakieś dolegliwości ze strony układu ruchu, to koniecznie musimy dowiedzieć się dlaczego bolą stawy i jak temu bólowi przeciwdziałać.
Czym są stawy i jak działają?
Stawy są bardzo delikatnym, ruchomym mechanizmem, łączącym minimum diw kości. Umożliwiają one kościom poruszanie się względem siebie. Stawy są częścią układu ruchu, który umożliwia utrzymanie pozycji pionowej oraz poruszania się. Zbudowane są powierzchni stawowej, torebki stawowej oraz jamy stawowej, oprócz tego mogą składać się z więzadła, obrąbka stawowego, a także kaletki maziowej, łąkotki, trzeszczki oraz kosmków i fałd maziowej. Powierzchnia stawowa przybiera kształt zależny od ruchu danego stawu. Zazwyczaj składają się one z części wypukłej zwanej główką oraz wklęsłej, czyli panewki stawowej, a niekiedy powierzchnie są płaskie. Chrząstka stawowa pokrywa każdą powierzchnię stawową i ma ona grubość od 0,5 do 2 mm i zmniejsza ona tarci podczas ruchu, a dzięki temu że jest sprężysta to zmniejsza ryzyko urazu kończyn. Chrząstka wraz z upływem czasu jednak niestety się zużywa. olejnym ważnym elementem stawu jest torebka stawowa, która to otacza łączy powierzchnie i otacza staw, a dzięki temu stabilizuje go i ochrania przed zbyt dużym przesunięciem kości. Torebka składa się z błony maziowej oraz włóknistej. Błona włóknista wyznacza zakres ruchu stawów, a błona maziowa tworzy maź stawową, która wypełnia przestrzenie pomiędzy powierzchniami stawowymi. Zadaniem mazi jest minimalizowanie tarcie powierzchni stawowych. Natomiast jamy stawowe gromadzą maź i odpowiadają za utrzymanie prawidłowego ciśnienia wewnątrzstawowego. Stany zapalne powodują powiększenie się jam stawowych i sprawiają, że zbiera się tam więcej płynu.
Dlaczego bolą stawy?
Zdiagnozowanie bólu stawów może być bardzo trudne, gdyż bolą one nas z różnych powodów, niekiedy przyczyną może być nasz organizm np. układ odpornościowy, zatory, czy guzki, a w innych przypadkach czynniki zewnętrzne takie jak urazy, czy zakażenia. Bolące stawy mogą mieć przyczynę zapalną lub niezapalną. Reumatyzm, dna moczanowa, czy też toczeń rumieniowaty układowy to przykłady chorób zapalnych stawów. W przypadku odczynu niezapalnego jakim jest choroba zwyrodnieniowa, ból może świadczyć o uszkodzeniu stawu. Bolące stawy, to nie tylko reumatyzm, czy urazy do innych przyczyn bólu stawów zaliczyć można: nadwagę, nadmierny wysiłek fizyczny spowodowany np. uprawianiem sportu, złą dietą, stresem i niestety starością. Dolegliwości związane ze stawami, to nie tylko ból danego stawu lecz także otaczających go struktur oraz pojawianie się zaczerwienienia, obrzęk czy zaburzenia ruchomości stawów. Bolące stawy powinien zdiagnozować lekarz, pierwszym etapem diagnozy jest szczegółowy wywiad lekarski. Po jego przeprowadzeniu możne zlecić szczegółowe badania takie jak: USG stawów, zdjęcia RTG, rezonans magnetyczny badania krwi itp. Jeżeli udajemy się do lekarza pierwszego kontaktu ten może dać skierowanie do ortopedy lub reumatologa.
Co na bolące stawy?
Na bolące stawy najczęściej przyjmuje się tabletki przeciwbólowe i przeciwzapalne. Jednak w przypadku chorób stawów, zarówno tych zapalnych jak i nie zapalnych trzeba bliżej przyjrzeć się swojej diecie oraz stylowi życia. W przypadku ostrego bólu stawu należy odciążyć jego aktywność, by nie spowodować dalszych uszkodzeń. Po ustąpieniu dolegliwości bólowych trzeba wykonywać ćwiczenia wzmacniające staw i poprawiające jego ruchomość najlepiej pod okiem rehabilitanta. W bolące miejsca można także wcierać maści przeciwbólowe i przeciwzapalne oraz te zmniejszające obrzęk i chłodzące.Pomocne jest także wykonywanie okładów z lodu lub specjalnego żelu do schłodzenia, który można kupić w aptece. Woreczki z takim żelem są wielokrotnego użytku, a okłady za ich pomocą trzeba wykonywać 2-3 razy dziennie po około 15 min. Leczenie bólu stawów wspomaga także przyjmowanie suplementów diety bogatych w kolagen i kwas hialuronowy oraz wapń i witaminę D3. Ważny jest także dobór odpowiedniego, wygodnego obuwia, które odciąży stawy naszych nóg i kręgosłupa. W leczeniu stawów ważny jest też ruch, oczywiście wyczynowe, zawodowe uprawianie sporu niszczy stawy (zwłaszcza bieganie) ale brak odpowiedniej dawki ruchu również nie sprzyja kondycji stawów. Musimy pamiętać o codziennej dawce gimnastyki, która włączy wszystkie nasze stawy. Codzienną dietę trzeba urozmaicić o produkty śródziemnomorskie oraz te zawierające kolagen np, galaretki. Ważna jest też odpowiednia dawka świeżych owoców i warzyw. Na sprawność naszych stawów i kości bardzo duży wpływ ma też witamina D, dlatego trzeba przebywać na słońcu.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!